RUH SAĞLIĞI, EĞİTİM, SOSYAL DEĞİŞİM İÇİN DIŞAVURUMCU SANAT TERAPİSİ PROGRAMI HAKKINDA
Integratıng Expressıve arts (EXA) Into Therapy, EducatIon and SocIal Change
“Dışavurumcu sanat terapisi, sanatı psikoterapide yöntemsel bir meta olarak sunma gayretinde olmayıp diğer yaklaşımlar karşısında üstünlüğünü kanıtlamaya çalışmaz. Dışavurumcu sanat terapisi insanı dert edinen bir düşünce okuludur. Böylelikle ‘iyileştirici ilişki’ içinde ‘dünyadaki oluşumuzla’ ilgili temel muhasebeyi yeniden inşa eder, varolan ızdırabı yaşamada ve onu dindirmede sanat esas yolumuz olur.”
Paolo J.KNILL
Foundations of expressive arts therapy ✨
EXA’nın temelinde, hareket, ses ve ritmin kullanımı, sözel ifade, yazma, resmetme, malzemelerle üç boyutlu şekil verme vb. aracılığıyla mümkün olan estetik deneyim, oyunsallık ve ritüeller terapötik bir değer taşımak olup, donanımlı ve duyarlı bir eşlikçinin varlığına, kolaylaştırıcılığına ihtiyaç duyulmaktadır. Böylece, bireyler tüm duyuları aracılığıyla kendileriyle olan bağlarını güçlendirebilirler, körelmiş olan düşlem kapasitelerini uyandırabilirler. Bu sayede, özgün benliklerini keşfedebilmeleri veya daha çok yaşama katabilmeleri, zorlayıcı yaşam deneyimlerini karşılayabilmeleri ve farklı bakış açıları kazanarak takılmışlıktan sıyrılabilmeleri daha mümkün olabilmektedir.
EXA, sunduğu çerçeve, kuram ve uygulamalarla son yıllarda kendisini bir psikoterapi yaklaşımı olmanın yanı sıra daha geniş bir alanda da tanımlayarak, her yaştaki bireyin, toplulukların, kurumları dönüşümü ve ekolojik duyarlılık için sanatı yaşamın hizmetine sunmanın yollarını aramaktadır. Bu nedenle disiplinlerarası yaklaşımıyla “Dışavurumcu Sanatlar” (Expressive Arts) olarak da tanımlanmaktadır.
Merkezi İsviçre ve Malta’da olan The European Graduate School (EGS) Arts, Health and Society Division işbirliğiyle Expressive Arts Institute Istanbul tarafından hayata geçirilen, “Ruh sağlığı, Eğitim ve Sosyal Değişim için Dışavurumcu Sanat Terapisi” Programı, ruh sağlığı alanı uzmanlarının terapötik ilişkide sanatsal üretim sürecinin sunabileceği olanaklar konusunda yeterlilik kazandırmakla ilgilenmenin yanı sıra farklı kişisel, sosyal ve ekolojik dönüşüme katkı sağlayabilecek sanat, eğitim, sağlık, sosyal hizmetler alanlarından gelen profesyonellerle geliştirilecek disiplinlerarası işbirliklerini amaçlamaktadır.
Programın temel amacı, katılımcıların öncelikle kendi hayatlarında daha fazla “an” da mevcut olabilen, duyarlı, otantik ve “estetik sorumluluğa” sahip bireyler olabilmelerini desteklemek böylelikle de kendi uzmanlık alanlarıyla paralel olarak farklı çalışma ortamlarında (özel klinikler, danışma merkezleri, eğitim kurumları, sivil toplum kuruluşları, bağımsız projeler….) sanat temelli terapötik veya pedagojik hizmetler sunabilmelerinin önünü açmaktır.
ŞUBAT 2025’te dördüncü çalışma grubu üyeleriyle buluşacak olan program, Türkiye’de dışavurumcu sanatlar alanındaki en kapsamlı öncü çalışmalardan birisidir.
Katılımcılar böylelikle uluslararası düzeyde, alandaki önemli eğitmen ve uygulamacılarla buluşma ve mesleki topluluğun parçası olma fırsatı elde etmektedirler.
1994’te kurulmuş olan EGS Arts, Health & Society Divison bünyesinde devam eden, Dışavurumcu Sanatlar (EXA) alanındaki üç farklı yüksek lisans (M.A.) programındaki derslerle uyumlu olan modülleri, Expressive Arts Institute Istanbul’da başarıyla tamamlayanlar, EGS tarafından kredilendirilmekte, dileyen enstitü öğrencileri EXA tezli yüksek lisans programına devam etmeleri durumunda, eğitimlerini daha kısa sürede tamamlama fırsatı elde etmektedirler. Bu programlar;
Master of Arts in Expressive Arts Therapy with a Minor in Psychology
Master of Arts in Expressive Arts Coaching and Consulting with the option of a concentration in Education or Special Education
Master of Arts in Expressive Arts Conflict Transformation and Peacebuilding
EGS’de dersler yoğunlaştırılmış bir yaz dönemi programı çerçevesinde sunulmaktadır.
Ayrıntılı bilgi için : https://www.expressivearts.egs.edu/master-programs
“Ruh Sağlığı, Eğitim ve Sosyal Değişim için Sanat Terapisi Programını” tamamlama aşamasında olup hali hazırda yüksek lisans mezunu olanlar, ilgili başvuru kriterlerini karşıladıkları durumunda European Graduate School, Expressive Arts: Therapy, Coaching, Consulting & Education, Conflict Transformation & Peacebuilding Doktora Programı’na devam etmeleri durumunda, dışavurumcu sanatlar felsefe, kuram ve uygulamayla ilgili gerekli olan akademik alt yapıya sahip bir biçimde, gerekli kültürel ve psikolojik oryantasyondan geçmiş bir biçimde uzmanlıklarını pekiştirebilirler.
Ayrıntılı bilgi için :
https://www.expressivearts.egs.edu/advancedpostgraduatestudies
https://www.expressivearts.egs.edu/doctoral-program
“Ruh sağlığı, Eğitim ve Sosyal Değişim için Dışavurumcu Sanat Terapisi Programı”, katılımcıların kendi deneyimleri, uzmanlık alanları ve vizyonları doğrultusunda EXA’yı profesyonel çalışmalarına ve hayatlarına entegre edebilecekleri yönde desteklendiği bir öğrenme yolculuğu sunar, deneyime dayalı, demokratik bir öğrenme modeli benimser.
Katılımcılardan atölye saatleri dışında birer yetişkin olarak kendi öğrenme süreçlerini takip etmeleri, verilen çalışmaları tamamlamaları ve ilgili raporları sunmaları beklenmektedir.
PROGRAM birbiriyle bağlantılı, 3 MODÜLDEN OLUŞMAKTADIR.
(Tek bir modüle dışarıdan katılım söz konusu değildir)
Modüller arasında kişisel çalışmalar ve geçiş atölyeleri bulunmaktadır.
1. GİRİŞ MODULÜ -Dışavurumcu Sanat Terapisinin Temelleri
Giriş modülü, uyumlu bir grubun temellerinin atıldığı aşamadır. EXA’nın temel prensipleri, temel kavramları, felsefi önermeleri üzerinde durulurken, ilham alınan ve alanın gelişmesine katkı sağlayan öncü isimler ve tarihsel arka plana dair kuramsal bilgilere dair bilgi paylaşımının yanı sıra tanışma ve dışavurumcu sanat deneyimi üzerinden sürece giriş yapılacaktır.
2. MODÜL K-Intermodal Dışavurumcu Sanat Terapisi
Her ay seçilen sanat disiplininde katılımcılar kendi eserini yaratma, sanatsal süreçte kalabilme kapasitesini ortaya çıkarma, fenomenolojik düşünce eğitimini ve pratiğini alma, sanat yapma sürecinde bedensel farkındalığı kazanma fırsatı bulurlar ve mesleki alandaki pratikleriyle ve uzmanlık alanlarıyla bağ kurmaya başlarlar.
3. MODÜL P- Praxis- Uygulamada Dışavurumcu Sanatlar- Alan Çalışması
Programda, EXA’nın kuramsal ve felsefi temelleri atılırken, odak estetik eğitimdir. Yunanca’da estetik kelimesi “aisthētikôs” kökeninde duyularla algılamak anlamına gelmektedir. Bu algıyı geliştirecek olan, farklı sanat disiplinlerini kolaylaştırıcı yöntemlerle beraber deneyimlemektir. Böylece kişisel deneyimden süzülerek, alanda uygulamaları içeren- MODUL P- Praxis ile köprü kurulur. Bireysel ve grup süpervizyonu eşliğinde modül ilerlemektedir.
EXA ALAN ÇALIŞMASI İKİ FARKLI SEYİR YÖNÜ İÇERİR.
Katılımcıların mesleki eğitim ve deneyim altyapısı burada belirleyicidir.
A- Dışavurumcu Sanat Terapisinin Ruh Sağlığı Alanındaki Uygulaması;
Klinik Yönelimli Uygulamalara Odaklanan Yol (GRUP K)
(Psikoterapi ve psikolojik danışma konusunda belgelenmiş yeterliliği olan katılımcılar bu patikadan ilerleyebilirler)
B- Dışavurumcu Sanatların Eğitim, Sosyal ve Ekolojik Dönüşüm amaçlı Uygulanması- Hak temelli çalışmalar, çatışma dönüşümü...
Pedagojik, Klinik Olmayan, Gelişimsel ve Yaratıcılık temelli Terapötik Uygulamalara Odaklanan Yol (GRUP S)
PROGRAMIN SÜRESİ VE TAMAMLAMA KOŞULLARI
Programın tamamlanma süresi yaklaşık 2,5 yıldır. Profesyonel çalışma saatleriyle uyumlu bir biçimde yapılandırılmıştır.
Çalışmalara Haziran’ın ikinci haftası, Temmuz ve Ağustos aylarında ara verilir. Ancak bu aylarda ayda bir Perşembe akşamı zoom üzerinden takip buluşmaları yapılır.
Programa devamlılık ve derse katılım esastır (%80).
Kaçırılan saatler için gerekli telafi ödevi ve projeleri sunulur.
Katılımcılardan kişisel öğrenme gereklerini yerine getirmeleri, okuma listesini takip etmeleri, kişisel sanat günlüğü tutmaları, dışarıda veya evde atölye- stüdyo çalışmalarını (kişisel sanat çalışmalarını) sürdürmeleri, izlenim ve özdeğerlendirme çalışmalarını tamamlamaları beklenmektedir. Alanda uygulama yapabilmeleri için grup ve bireysel süpervizyonlarını aksatamamaları gerekmektedir.
Katılımcıların önceden bir sanat eğitimi almış olması veya özel bir sanatsal yeteneğe sahip olması gerekmemekte, ancak sanatın farklı dillerini ve malzemelerini deneyimlemeye ve bu alanda kendilerini geliştirmeye açık olmaları beklenmektedir.
Kişisel psikoterapi süreçlerine devam etmeleri ve sanat temelli bir terapistle çalışmaları önerilmektedir.
Programın Dili
Program dili Türkçedir. Yurt dışından gelen eğitmenlerle gerçekleşen atölyelerde İniglizce-Türkçe çeviri yapılmaktadır. İngilizce bilmek literatür takibi ve uluslararası sempozyum vb. buluşmalarda avantaj olmakla beraber programa kabul koşulu değildir.
Atölye Yürütücüleri
EXPRESSIVE ARTS INSTITUTE ISTANBUL- PROGRAM TEMEL ATÖLYE YÜRÜTÜCÜLERİ
Fulya Kurter Musnitsky (M.A. ve CAGS) Aylin Vartanyan Dilaver (M.A. ve CAGS)
Dr. Beliz Demircioğlu İnaç
EUROPEAN GRADUATE SCHOOL’dan KATKI SAĞLAYAN ATÖLYE YÜRÜTÜCÜLERİ
Dr.Margo Fuchs Knill Dr. José Miguel Calderon Dr. Judith Alalú Dr.Carolina Herbert
ÖZEL KONUKLAR
Dr. Stephen K.Levine Dr. Ellen G. Levine
EXA PRAXIS- Modülünde- ALAN UYGULAMASINA EŞLİK EDEN,BİREYSEL SÜPERVİZYON SUNAN İSİMLER
Dr.Şeyma Çavuşoğlu Ezgi İçöz Özgür (M.A.)
Ximena Maurial (M.A. ve CAGS) Aslıhan Özcan Morey (M.A.)
Aylin Vartanyan Dilaver (M.A. ve CAGS) Dr. Beliz Demircioğlu
Zeynep Evgin (M.A. ve CAGS)
EXA PRAXIS- ALAN UYGULAMASINDA GRUP SÜPERVİZYONUNDA KATKI SAĞLAYANLAR
Fulya Kurter Musnitsky (M.A. ve CAGS) Aylin Vartanyan Dilaver (M.A. ve CAGS)
Dr. Beliz Demircioğlu İnaç
SÜPERVİZÖLERİN GRUP SÜPERVİZYONU ALDIĞI SÜPERVİZÖR
Dr. Ellen G. Levine
EXA PRAXIS- ALAN UYGULAMASINDA GRUP SÜPERVİZYONUNDA KONUK OLARAK KATKI SAĞLAYANLAR
Dr.Carolina Herbert Dr.Peter Mai (M.D.)
PROGRAM DİREKTÖRÜ
Fulya Kurter Musnitsky (M.A. ve CAGS)
PROGRAM DİREKTÖR YARDIMCISI
Eda Çakaloz (M.A.)
ÖNEMLİ TARİHLER
-
- Yeni çalışma grubu, Şubat 2025’te açılacaktır.
- Katılım koşulları, ön kayıt ve iletişimde kalabilmek için formu doldurabilirsiniz. https://forms.gle/HueaKiuRcmyVJCRi8
- Ekim 2024’te adaylar tarih sırası da dikkate alınarak, ek belgeler eşliğinde zoom üzerinden ön görüşmeye davet edileceklerdir.
- Sayıya göre kesin kayıt listesi ve bekleme listesi oluşturulacaktır.
- Aralık 2024- Kesin Kayıtların tamamlanması-
- Şubat 2025- Program Başlangıcı